En sık görülen kronik hastalıklardan biri olan diyabeti basitçe açıklamak gerekirse;
Kan şekerinin yükselmesine bağlı olarak komplikasyonların ortaya çıkmasıdır. Diyabetten korunmak, diyabeti iyi yönetmek ve diyabete bağlı komplikasyonların gelişmesini önlemek ve yavaşlatmak için beslenme tedavisi önemlidir. Uluslararası Diyabet Federasyonu verilerine göre dünya çapında 537 milyon diyabetli insan bulunmaktadır. Diyabetin kontrol altına alınabilmesi için bu hastalığın yeterince tanınması ve sürdürülebilir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Diyabet hastalarına yönelik kişiye özel hazırlanan diyet programları ve yaşam tarzı değişiklikleri diyabet tedavisinin en temelidir. .
Diyabet için beslenme ipuçları:
Yeterli ve tutarlı bir şekilde yiyin;
İhtiyacınız olan enerji ve besin öğelerini tamamlayacak bir beslenme programı izleyin. Öğünlerinizde her besin grubuna ait ürünlere yer verin.
Yemek zamanları için bir rutin oluşturun;
Diyabet hastaları için gıdanın içeriği kadar tüketim süresi de önemlidir. Beslenme programınızı kan şekeri dengenize uygun olarak 3 ana ve 2-3 orta öğüne bölerek yönetin. Uzun aralıklarla ve düzensiz yemek yemek hiper veya hipoglisemiyi tetikleyebilir.
Karbonhidratları tanıyın;
En değerli güç kaynağıdır ve mutlaka beslenmenizde yer almalıdır. Diyetinize basit rafine karbonhidratlar yerine kompleks karbonhidratları ve lifli ürünleri ekleyin. Rafine un ve şeker içeren ürünlerin tüketimini sınırlayın. Örneğin; Beyaz ekmek/un yerine tam buğday ürünleri, pirinç yerine bulgur, meyve suyu yerine tam meyve tüketmek daha uygundur.
Meyve porsiyonlarına ve zamanlamasına dikkat edin;
Gün içerisinde daha fazla meyve tüketmeye, meyveyi porsiyonlara ayırmaya ve kan şekerinizi sürekli yükseltecek besinlerle birlikte tüketmeye dikkat edin.
Beslenme sisteminizin ve vücut yükü yönetiminizin farkında olun;
Sağlıklı bir vücut ağırlığını hedefleyin ve koruyun.
Tatlandırıcı ve diyet ürünleri adı verilen ürünlerin kullanımına dikkat edin;
Aşırı tatlandırıcı veya besin takviyesi kullanımının beslenmenizi olumsuz etkileyebileceğini unutmayın.
Diyabette beslenme tedavisinin amacı;
- Kan şekeri, kan lipitleri ve kan basıncı düzeylerini referans değerler içerisinde tutarak diyabete bağlı akut ve kronik komplikasyonları önlemek,
- Tip-1 diyabetli çocukların büyüme ve gelişimini desteklemek,
- Diyabet yönetiminde farkındalığı arttırmak.
Alkol tüketimine dikkat!
Diyabet yönetiminde beslenme tedavisinin yanı sıra alkol tüketimi ve fiziksel aktivite de dikkate alınmalıdır. Alkolün kan şekeri düzeyleri üzerindeki etkisi, tüketilen alkol miktarına ve alkol tüketiminin gıdayla, özellikle de karbonhidratlarla olan ilişkisine bağlıdır. Bu nedenle düzensiz beslenen şeker hastalarının karbonhidrat alımlarına ve kan şekeri düzeylerine bağlı olarak alkol tüketiminin durdurulması gerekmektedir. Bir diğer önemli nokta ise fiziksel aktivitenin diyabet tedavisinin ayrılmaz bir parçası olduğudur. Düzenli yemek yiyen şeker hastalarının egzersizi günlük rutine entegre etmesi, insülin duyarlılığını artırarak kan şekerinin normal seviyelere düşmesine katkı sağlayabilir. Ancak antrenman programı sonrasında ortaya çıkabilecek komplikasyonlar dikkatle değerlendirilmelidir.
Beslenme tedavisi, diyabet yönetimi eğitimi ve egzersiz planlaması diyabet tedavisinin yapı taşlarıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
